Als bewoner van deze wereld en ook als bewoner van Scheveningen sta ik deze week stil bij de dood. De dood hoort bij het leven en we ontkomen er niet aan om hierover na te denken als we worden geconfronteerd met de kwetsbaarheid van het leven.
Elke dag in het journaal worden het aantal corona doden besproken. In mooie grafieken wordt weergegeven hoe de stand van zaken is. Cijfers. Als ik erover nadenk, zit achter elk cijfer een mens. Achter elk mensenleven zit een verhaal. Elk verhaal raakt.
Zorgprofessionals in zieken- en verpleeghuizen worden de afgelopen maanden meer dan ooit geconfronteerd met de dood. Op afdelingen waar het virus heerst, worden veel meer dan normaal slecht-nieuwsgesprekken gehouden. Dat raakt.
Maandag kwamen vijf jonge mannen om in de zee. Scheveningen is in rouw. Jongens die de zee zo goed kenden en liefhadden, werden toch overvallen door de ruwheid, de hardheid en meedogenloosheid van het leven. De verslagenheid is voelbaar. Het raakt.
De dood is een onderwerp waar we niet graag over praten omdat de dood ongrijpbaar, een raadsel en een mysterie is. Het doet pijn om iemand te verliezen. Het doet pijn om je te beseffen dat je de persoon die je liefhad niet meer kan omhelzen, nooit meer een bakkie samendoen en nooit meer de dingen doen die zo gewoon waren. Waar is diegene heen gegaan? Waarom is het gegaan zoals het is gegaan en waarom hij of zij? We kunnen dit niet bevatten. Antwoorden op deze vragen zullen we niet vinden. In onze wereld, vanuit ons perspectief, zijn er geen woorden, is er geen logica of een verklaring te vinden waarom.
‘De dood is van ons allemaal.’ In een verhaal uit de boeddhistische traditie over verdriet en dood, verliest een moeder haar jonge kindje. Ze krijgt de opdracht om een huis te vinden waar nog nooit verdriet is geweest omdat er iemand is gestorven. Als ze dit huis vindt, zal ze haar kindje terugkrijgen. Na een lange zoektocht komt ze tot de conclusie dat alle mensen het verdriet kennen, er is geen huis waar rouw onbekend is. Iedereen wordt geraakt door geboorte, dood, ziekte, ouderdom en pijn.
De dood hoort bij het leven, maar wennen aan verlies kan ik niet. Het raakt je hart. Als ik dan vrede vind in de dood, is dat er geen echte dood is. Ons lichaam is een omhulsel, maar de ziel, de spirit, de energie is oneindig. ‘The spirit lives on, when the body dies.’*
Ik liep vanochtend op het havenhoofd en ik zag daar allemaal bloemen liggen. Bloemen. Een bloem komt vanuit het niets op, groeit en bloeit. Bloemen zijn er in allerlei kleuren, hebben een eigen geur en nemen allerlei vormen aan. Dit alles ontstaat vanuit het niets. Het geeft me troost om erin te geloven dat het lichaam een tijdelijke verblijfplaats is en dat de ziel (of welk woord je er ook aan wil geven) oneindig is. Dan kan je elkaar in alles ontmoeten; in een vlinder die voorbij fladdert, de zonnestralen tussen de wolken, in een mooie bloem of in de oneindigheid van de zee.
Achter elke traan
van verdriet
schuilt de glimlach
van herinneringen
Weekopdracht Steek een kaarsje aan, leg er een bloem bij en denk aan de mensen om je heen die je hebt verloren. Stuur ze lieve gedachten en een glimlach. Afscheid van het lichaam, maar liefde blijft bestaan. Pluk de dag, leef, maak er iets van. Maak de wereld een beetje mooier.
* Laatste zin uit het liedje van Heather Nova ‘Walking Higher’
Comments